اگر چه این روزها کشور نظارهگر سرانجام غمانگیز خشکسالی و طوفان ریزگردها در منطقه گرم و مرطوب جنوب است، اما شاید خبر بد آن باشد که گلستان نیز در آستانه تجربه چنین شرایط هولناکی است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی مدیریت بحران استان، گلستان با دارا بودن شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک و بیابانهای وسیع در منطقه ترکمننشین و همسایگی با کشوری که سه چهارم آن را بیابان بزرگی همچون «قرهقوم» اشغال کرده، مستعد اتفاقی است که اکنون در اهواز رخنمایی میکند.
تغییراقلیم و تجربه خشکسالی طی سالهای اخیر و فاجعه کاهش بارش در این منطقه ترکمننشین، نسبت به سالهای گذشته، شرایط مساعدی را برای ایجاد اقلیمی خشک توام با بارش شنهای بیابانی مهیا ساخته است.
*پدیده ریزگردها در گلستان نیازمند توجه به حوزه پیشگیری است
این موضوع جدی است، تا بدانجا که مدیر کل مدیریت بحران استان آن را پدیده طبیعی جدید گلستان ارزیابی میکند و معتقد است اگر به این موضوع به ویژه در حوزه پیشگیری توجه نشود، طبیعت روی نامهربان دیگرش را به گلستانیها به ویژه در شهرستان گمیشان نشان خواهد داد.
صادقعلی مقدم در گفتوگویی خبری اظهار کرد: این شرایط ناگوار، محصول تبعات تغییرات اقلیمی و کاهش بارش سالانه در استان است که اندکاندک به اشکال گوناگون رخنمایی میکند.
وی خاطرنشان کرد: کنترل شرایط فعلی، نیازمند برنامهریزی در حوزه پیشگیری است و میتوان با تدابیری سریع اما نتایجی درازمدت همچون ایجاد پوشش گیاهی، تا حدودی این وضعیت را کنترل کرد.
*ایجاد پوشش گیاهی وکمربند سبز راهکاری مناسب برای کنترل ریزگردها
مقدم با اشاره به مناطق در خطر ریزگردها در گلستان افزود: بیشتر مناطق بیابانی استان در بخش ترکمننشین قرار دارد که میتوان از جمله این مناطق به حوزه شهرستان گمیشان و دیگر شهرستانهای هممرز با ترکمنستان اشاره کرد.
وی یادآور شد: به نظر میرسد، تبعات ریزگردهای احتمالی، علاوه بر محیط زیست، ساختار کشاورزی و معیشت این مناطق محروم را تحت تاثیر قرار داده و آن را دستخوش دگرگونی سازد.
دبیر شورای هماهنگی مدیریت بحران استان گلستان متذکر شد: عوامل طبیعی و انسانی متعددی همچون کاهش بارندگی و رطوبت نسبی هوا، کمبود پوشش گیاهی و استفاده نادرست از منابع آبی در ایجاد خشکسالی و ایجاد ریزگردها موثر هستند.
مقدم با تاکید بر نقش منابع طبیعی را به عنوان یک دستگاه محوری در این فرآیند برشمرد و تصریح کرد: ایجاد دامنه و کمربند سبز در این مناطق از جمله برنامههایی است که میتواند توسط این دستگاه عملیاتی مورد توجه قرار گیرد.
*بررسی موضوع ریزگردها در کارگروه تخصصی مخاطرات زیست محیطی
مقدم یادآور شد: در کارگروه تخصصی مخاطرات زیست محیطی مدیریت بحران استان نیز باید به این موضوع پرداخته شود تا بتوان با ارائه برنامه و راهکارهای بلندمدت و کوتاهمدت، انجام مطالعات در خصوص پوشش گیاهی، انجام مطالعات در خصوص باروری ابرها و انتقال آب و شناسایی عوامل تشدید کننده، مسیرهای موجود برای پیشگیری از این فاجعه زیستمحیطی در استان مورد بحث و تبادل نظر قرار داد.
همچنین فرماندار شهرستان گمیشان با اشاره به تهدید جدی ریزگردها در این شهرستان ترکمننشین گفت: اگر در وضعیت فعلی برای پیشگیری از این پدیده ناهنجار زیستمحیطی تدبیری نشود در آینده نزدیک، مشکلی همچون اهواز در این شهرستان و شهرستانهای مجاور تجربه خواهیم کرد.
امانگلدی ضمیر در گفتوگویی خبری اذعان کرد: در شریاط کنونی نیز با توجه به نوع شغل مردم این منطقه که اکثرا دامدار و کشاورز هستند، در تامین آب شرب برای مردم تامین آب برای دام با مشکل مواجه هستیم.
ی با بیان اینکه با توجه به کاهش میزان بارندگی و افزایش دما، شرایط اقلیمی کشور تغییر کرده است، افزود: عوامل طبیعی، انسان‌ساز و ترکیبی عوامل تشکیل دهنده مخاطرات طبیعی به ویژه در زمینه خشکالی هستند.
*بیابان قرهقوم در ترکمنستان منشا ریزگردهای احتمالی در گلستان
ضمیر تصریح کرد: به سبب شرایط اقلیمی و جغرافیایی منطقه گمیشان این قابلیت بالقوه را دارد که در صورت فقدان برنامهریزی مناسب در معرض خطر ریزگردهایی قرار گیرد که از صحرای «قره قوم» ترکمنستان به این منطقه سرایت کند.
وی تصریح کرد: از تاثیرات این ریزگردها میتوان به نابودی صنعت کشاورزی و آلودگی زیست محیطی شهرستان اشاره کرد.
به نظر میرسد، گلستان که تقریبا بیشترین حوادث طبیعی را در کشور یدک میکشد، با پدیده ویرانگر ریزگردها نیز باید دست و پنجه نرم کند و بهتر است مسئولان استان با جدی گرفتن موضوع، قبل از فراگیر شدن این وضعیت، چارهای مناسب برای پیشگیری با آن تمهید کنند.
